Kübra Köroğlu
6 Şubat 2023'te gerçekleşen, merkez üssü Kahramanmaraş ilimiz olan depremin üzerinden 84 gün geçti. Önümüzdeki uzun vadeli toparlanma süreci zor olabilir, ancak kapsamlı bir plan ve güçlü bir topluluk duygusu ile her şeyi eskisinden daha güçlü bir şekilde yeniden inşa edilebilir ve toparlanabiliriz. Yazımızda, toparlanma planı hangi unsurları içerir konusunda bilgi bulabilirsiniz.
Tüm dünyada bir doğal afet sonrasında ülkeler, altyapının yeniden inşası, temel hizmetlerin yeniden sağlanması ve insanların duygusal ve psikolojik ihtiyaçların giderilmesini içeren uzun vadeli bir toparlanma süreciyle karşı karşıya kalır. Uzun vadeli iyileşme süreci zorlu olabilir ve tamamlanması birkaç yıl sürebilir.
Artık bizim de odaklanmamız gereken konular, öncelikli ihtiyaçların giderilmesi, zaman çizelgelerini ve kaynakları içeren kapsamlı bir toparlanma ve iyileşme planı oluşturulması olmalı. İyileşme planı, bir felaketin uzun süreli etkilerini yönetmek ve bunlara müdahale etmek için yapılandırılmış, organize bir yaklaşımdır. Ülkenin, kuruluşların ve toplumların doğal veya insan kaynaklı bir afetten sonra çalışmaya nasıl devam edeceğini ve nasıl toparlanacağını özetleyen belgelenmiş bir dizi prosedür ve stratejidir.
Biz de artık toparlanma dönemindeyiz. Uzun vadeli iyileşme ve hayatlarımızı yeniden kurma süreçlerini planlamalıyız. Fakat koordineli ve etkili bir plan oluşmak için devlet kurumları, kar amacı gütmeyen kuruluşlar, topluluklar ve kişiler arası iş birliğine ihtiyacımız var. Peki toparlanma planı hangi konuları ele almalı? İşte en önemli maddeleri:
Hasarın boyutunun değerlendirilmesi, ne yapılması gerektiğinin belirlenmesinde ilk adımdır. Bu, evler, binalar ve altyapıdaki fiziksel zararın yanı sıra bireyler ve topluluklardaki duygusal ve psikolojik zararın da değerlendirilmesini içerir.
Uzun vadeli bir toparlanma planı, finansman, ekipman ve personel de dahil olmak üzere kurtarma çalışmalarını yürütmek için gereken kaynakların belirlenmesini ve güvence altına alınmasını içerir.
Toparlanma çabaları için kaynak, destek ve rehberlik sağlayabilecek yerel, ulusal ve uluslararası kuruluşlardan yardım alınmalıdır. Buna devlet kurumları, kar amacı gütmeyen kuruluşlar ve özel sektör ortakları dahildir.
Birçok insan afet sırasında evlerini kaybetmiş olabilir ya da hasar veya güvensiz koşullar nedeniyle evlerine dönemeyebilir. Uzun vadeli planlama, etkilenenler için güvenli ve uygun fiyatlı konut seçenekleri sağlama çabalarını içermelidir.
Hasar gören altyapı ögelerinin ve konutlar öncelikli olmak üzere binaların yeniden inşa edilmesi ve gelecekteki afetlere daha iyi dayanabilmesi için güçlendirilmesi uzun vadeli planlamada öncelikli olmalıdır. Buna yolların, köprülerin ve diğer kamu tesislerinin onarılması veya yeniden inşa edilmesinin yanı sıra iletişim ve ulaşım sistemlerinin iyileştirilmesi de dahildir.
Doğal afetler, işletmelerin kapanması ve insanların işlerini kaybetmesiyle yerel ekonomiler üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Uzun vadeli planlama, yeni işletmelerin ve sektörlerin desteklenmesi, iş eğitimi programlarının sağlanması ve yeni istihdam olanaklarının yaratılması gibi ekonomik iyileşme stratejilerine odaklanmalıdır.
Doğal afetlerden etkilenen bireylerin ve toplulukların duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarının karşılanması önemlidir. Bu, insanların olayın travmasıyla başa çıkmalarına yardımcı olmak için danışmanlık hizmetleri, destek grupları ve diğer kaynakların sağlanmasını içerir.
Doğal afetler aynı zamanda sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler gibi temel toplum hizmetlerine erişimi de kesintiye uğratabilir. Uzun vadeli planlama, bir afet sonrasında bu hizmetlerin yeniden tesis edilmesini ve güçlendirilmesini sağlamaya odaklanmalıdır.
Son olarak uzun vadeli planlama, gelecekteki afetlere daha iyi hazırlanma çabalarını içermelidir. Bu, erken uyarı sistemlerinin uygulanmasını, acil müdahale planlarının güçlendirilmesini ve afete hazırlık konusunda eğitimin ve farkındalığın artırılmasını içerir.
Biz de birlik olarak, iş birliği yaparak ve bu unsurlara önem verip bir plan çerçevesinde ilerleyerek tüm hasarları onarabilir ve toparlanma sürecini hızlandırabiliriz. Dayanışma her şeyin anahtarıdır.
Editör: Ceren Obolenskiy